Geschiedenis

De Nieuw-Vlaamse Alliantie (N-VA) is een jonge partij met een lange voorgeschiedenis die wortelt in het democratisch Vlaams-nationalisme. De N-VA ontstaat in 2001 uit de Volksunie (VU) die in 1954 was opgericht.

2001: Uit het puin van de Volksunie

In juni 2001 wordt een ledenreferendum gehouden over de opsplitsing van de VU, die in een crisis verkeert. De groep ‘Vlaams-Nationaal’, o.l.v. Kamerlid Geert Bourgeois, haalt 47 % van de stemmen, de groep ‘Niet Splitsen’, rond Vlaams parlementslid Johan Sauwens, 30 % en ‘De Toekomstgroep’ rond de Vlaamse ministers Bert Anciaux en Paul Van Grembergen 23 %.

De groep ‘Vlaams-Nationaal’ neemt de VU-structuren over. Op 13 oktober 2001 wordt Nieuw-Vlaamse Alliantie (N-VA) als naam gekozen. Zeven VU-parlementsleden kiezen voor de N-VA. Geert Bourgeois wordt door de partijraad aangesteld als waarnemend voorzitter.

De partijraad stelt op 13 oktober 2001 ook een beginselverklaring en het manifest van de N-VA op. De N-VA omschrijft zichzelf als een democratische Vlaams-nationale partij, die ijvert voor een onafhankelijk Vlaanderen als lidstaat van de Europese Unie.

Eerste grote landelijk bijeenkomst in Gent op 2 december 2001. De N-VA profileert zich als een partij met beginselvaste politici die woord houden, een partij die opkomt voor het algemeen Vlaams belang en die zich richt tot vrije en verantwoordelijke Vlamingen.

2002: Congres voor zes miljoen Vlamingen

Het ideologisch fundament van de N-VA wordt gelegd op het eerste landelijk congres van de N-VA op 4 en 5 mei 2002 in Leuven, dat wordt voorgezeten door Bart De Wever. Geert Bourgeois wordt door de leden verkozen tot eerste algemeen voorzitter. Het congres legt eveneens het programma van 

de partij vast: staatshervorming (Vlaamse staat, Brussel als Vlaamse hoofdstad, binnenlands beleid in Vlaanderen), Vlaanderen en de wereld (Europese Unie, globalisering en Noord-Zuidverhoudingen, migratie) en de Vlaamse samenleving (versterking van de democratie, inclusief beleid, mediapolitiek).

Niet alleen congresseren is belangrijk, ook actie voeren. De partij roept op om te stoppen met wapenleveringen aan Nepal, India en Pakistan, terwijl de regering zelf bezig is het regime in Nepal met wapens te bevoorraden. “Anders gaan leveren”, zegt de N-VA tot de groenen in de regering.

Geert Bourgeois schrijft een scherpe analyse op het regeringsbeleid in zijn boek “De puinhoop van paars-groen”.

2003: Drempel als hinderpaal

De N-VA doet voor het eerst mee aan federale verkiezingen en haalt op 18 mei 2003 meer dan 200 000 stemmen. Maar de paarsgroene meerderheid beslist een kiesdrempel van 5 procent in te voeren. De N-VA haalt met 4,92 % die drempel net niet voor de Senaat. In de Kamer wordt die wel gehaald in West-Vlaanderen, maar niet in de andere Vlaamse kiesomschrijvingen. Geert Bourgeois wordt het enige federaal parlementslid voor de N-VA.

Succes en ontgoocheling liggen soms dicht bij elkaar. De N-VA krijgt geen partijfinanciering meer van de federale overheid.

2004: Valentijn en Vlaams kartel

Op de feestdag van Valentijn, 14 februari 2004, beslist de partijraad van de N-VA om met de CD&V kartel te vormen voor de Vlaamse, Brusselse en Europese verkiezingen van 13 juni 2004. Bedoeling is de paarsgroene meerderheid te breken en de sterkste formatie in Vlaanderen te worden.

Het Vlaams kartel boekt succes en haalt 26,1 %. CD&V/N-VA wordt de grootste in Vlaanderen. De N-VA krijgt zes Vlaamse parlementsleden en één Europees parlementslid.

Ook de paarsgroene macht in Vlaanderen gaat eraan. In juli 2004 wordt een Vlaamse regering gevormd tussen CD&V/N-VA, VLD en sp.a-Spirit, met Yves Leterme (CD&V) als minister-president. Geert Bourgeois wordt Vlaams minister van Bestuurszaken, Buitenlands Beleid, Media en Toerisme.

Een nieuwe N-VA-voorzitter moet worden verkozen, nu Geert Bourgeois minister is. Op 23 oktober 2004 kiest het nationaal congres in Gent Bart De Wever.

2005: B-H-V ruikt naar crisis

De splitsing van de kieskring en het gerechtelijk arrondissement Brussel-Halle-Vilvoorde wordt een moeilijke klip. Open Vld en sp.a-Spirit volgen het akkoord tussen de Vlaamse regeringspartijen niet en weigeren in mei 2005 een wetsvoorstel over de splitsing te stemmen in de Kamer. Een Vlaamse regeringscrisis dreigt, maar op 20 mei geeft het Vlaams parlement de regering-Leterme toch het vertrouwen.

Daarvoor is een nieuwe aanvullende regeringsverklaring nodig, waarin de positie van de Nederlandstaligen in de Vlaamse Rand rond Brussel wordt versterkt.

Een van de belangrijke punten is een Vlaamse Wooncode.

De N-VA trekt naar Wallonië met 12 vrachtwagens vol met 11 miljard nepeuro’s, de jaarlijkse transfer van Vlaanderen naar Franstalig België.

2006: Tweede electoraal succes

Op 11 februari 2006 houdt de N-VA in Antwerpen haar tweede landelijk congres onder het motto “Bouwstenen voor een lokaal beleid”.

Ondertussen vergeet de N-VA de acties niet. In maart wordt een flitspalenactie gehouden om de onrechtvaardige verdeling van het verkeersboetefonds aan te klagen.

De gemeenteraadsverkiezingen van 8 oktober 2006 zijn een tweede succes voor de N-VA. In twee derde van de gemeenten is er een kartellijst. Soms komt de N-VA met een eigen lijst op (in Dessel haalt ze zelfs de absolute meerderheid) en soms staan de kandidaten op lokale lijsten. De N-VA krijgt ruim 200 gemeenteraadsleden en meer dan 100 OCMW-raadsleden. Voor de provincieraadsverkiezingen werden overal CD&V/N-VA-kartellijsten ingediend. In Antwerpen wordt Bart De Nijn bestendig afgevaardigde.

De toetreding op 30 november 2006 van Jean-Marie Dedecker (ex-VLD) tot de N-VA veroorzaakt even een kortsluiting met CD&V. De partijraad van de N-VA kiest toch voor de voortzetting van het kartel. Dedecker verlaat de partij.

2007: Derde succes voor meer autonomie

Weer een verkiezingsjaar. “Laat Vlaanderen niet verst(r)ikken” is de slagzin van een succesrijke precampagne, waarmee de N-VA de eis voor meer bevoegdheden hoog op de agenda plaatst.

De federale verkiezingen van 10 juni 2007 betekenen een derde verkiezingssucces. Het kartel CD&V/N-VA haalt 29,6 % voor de Kamer en 31,4 % voor de Senaat. De N-VA krijgt vijf Kamerleden en twee senatoren. Acht jaar paars is echt voorbij.

Lange onderhandelingen voor de vorming van een oranje-blauwe regering verlopen uiterst moeizaam. De Franstaligen blijven ‘non’ zeggen tegen elke staatshervorming. De N-VA houdt vast aan redelijke Vlaamse eisen en kiesbeloftes. Na twee mislukte formatiepogingen van Yves Leterme wordt op 21 december een interim-regering gevormd o.l.v. Guy Verhofstadt. De N-VA treedt niet in de regering, maar geeft haar – op één onthouding na – wel het vertrouwen in het parlement.

2008: Einde van kartel

De N-VA voert op 14 februari een Valentijnsactie in 20 stations om de noodzaak van een grote staatshervorming te blijven onderstrepen. Treinreizigers krijgen een Valentijnscadeautje met de boodschap “We blijven ‘hart’ werken voor Vlaanderen”.

Bart De Wever wordt in maart 2008 door de leden herkozen tot algemeen voorzitter.

De regering van Yves Leterme, die Verhofstadt was opgevolgd, slaagt er niet in een staatshervorming tot stand te brengen. Het blijft ‘non’. Er zijn na 15 maanden onderhandelen geen garanties op een staatshervorming. Op 21 september 2008 zegt het congres van de N-VA bijna unaniem de steun aan de federale regering op.

CD&V wil de gemeenschapsdialoog toch voortzetten. De N-VA gelooft daar niet meer in. Geert Bourgeois neemt ontslag uit de Vlaamse regering. Het Vlaams kartel houdt op te bestaan. Enkel de samenwerking op provinciaal en gemeentelijk niveau blijft.

2009: De grote doorbraak

Weer een cruciaal jaar met Vlaamse en Europese verkiezingen. De N-VA gaat op eigen kracht naar de kiezer en moet dit keer de kiesdrempel overwinnen. De campagne “Afrit Vlaanderen – Uitrit crisis” slaat aan.

7 juni 2009 wordt de grootste overwinning in de geschiedenis van de N-VA met 13,1 %, meer dan 530 000 stemmen en 16 zetels in het Vlaams parlement. De N-VA haalt op eigen kracht een Europese zetel en haalt een zetel in het Brussels parlement.

De N-VA treedt toe tot de Vlaamse regering na bijna unanieme goedkeuring door het ledencongres op de vooravond van de Vlaamse feestdag. De N-VA krijgt met Geert Bourgeois en Philippe Muyters twee Vlaamse ministers. Jan Peumans wordt voorzitter van het Vlaams parlement.

2010: Vlaams-federale contradictie

De Vlaamse regering moet de crisis overwinnen door de komende jaren te besparen. De N-VA voert op Vlaams niveau een assertieve politiek en wil de Vlaamse bevoegdheden maximaal benutten. Op federaal niveau gebeurt er niets meer: geen besparingen, geen asiel- en migratiebeleid, geen energiepolitiek, geen hervorming van justitie, geen staatshervorming.

Op 13 juni geeft de Vlaamse kiezer een duidelijk signaal dat het zo echt niet verder kan. De N-VA wint overtuigend de federale verkiezingen en wordt de grootste partij van het land.

2011: Feestelijk tienjarig bestaan, ondanks federale stilstand

De federale onderhandelingen slepen 500 dagen aan en resulteren in een regering zonder de N-VA en zonder Vlaamse meerderheid. Het zoveelste bewijs dat het Belgische model niet meer werkt. De regering-Di Rupo zou de volgende jaren niet in staat blijken de economische crisis het hoofd te bieden.

Op Vlaams niveau toont de N-VA ondertussen dat de partij wel degelijk een recept kan vinden dat de inwoners en de bedrijven door de crisis heen helpt. Minister Muyters legt jaar na jaar een begroting in evenwicht voor en minister Bourgeois voert een belangrijke bestuurlijke hervorming door voor de Vlaamse steden en gemeenten.

Het tienjarig bestaan van de N-VA wordt groots gevierd met een familiefeest in Bokrijk, waar 5 000 leden en hun gezin een onvergetelijke dag beleven.

2012:  De kracht van verandering

De lokale N-VA-afdelingen die de voorbije jaren als paddenstoelen uit de grond schoten, staan in oktober voor hun grootste uitdaging: de gemeenteraadsverkiezingen. Met een sociaal programma en goed onderbouwde lokale oplossingen voor lokale problemen, beleeft de N-VA de grote doorbraak op gemeentelijk vlak. 

De partij krijgt in één klap meer dan 1 700 lokale mandatarissen. In één op de drie Vlaamse gemeenten bestuurt de N-VA mee. 59 burgemeesters telt de N-VA inmiddels, die de kracht van verandering de komende zes jaar in de praktijk zullen brengen. Ook in de provincies scoort de N-VA schitterend.

2013: N-VA legt federale belastingregering het vuur aan de schenen

De nieuwe gemeentelijke besturen gaan aan de slag in Vlaanderen en de trendbreuk is meteen merkbaar. Waar de N-VA in de meerderheid zit, tekent men een visie op lange termijn uit en bestuurt de bewindsploeg als een goede huisvader. Gemeenten waar de N-VA niet in de coalitie zit, kennen voor het eerst sinds lang weer een degelijke oppositie. 

In de Kamer legt de N-VA de onverkwikkelijke waarheid over Arco bloot en hakt de fractie genadeloos in op het asociale belastingbeleid van de regering-Di Rupo. 

In Vlaanderen kan de N-VA ervoor zorgen dat de onderwijshervorming de hoge kwaliteit van de Vlaamse scholen bewaart en maatregelen bevat die iedere leerling een opleiding naar zijn/haar kwaliteiten garanderen.

De N-VA blijft ook inzetten op het informeren van de Vlamingen en Brusselaars. Siegfried Bracke trekt heel Vlaanderen rond voor een stand van het land. Alle leden worden bovendien betrokken bij de opmaak van de teksten voor het grote ledencongres in februari 2014. De N-VA is een ‘doe-mee-cratie’, dat is duidelijk.

2014: Verandering voor Vooruitgang

Verandering voor Vooruitgang. Met die slogan organiseert de N-VA eind januari haar grote ledencongres in aanloop naar de Vlaamse, federale en Europese verkiezingen van 25 mei. Congresleider Ben Weyts toont de 4.000 aanwezige leden het uitgestippelde pad naar Confederalisme Willen we iets structureel veranderen, dan moeten we de structuren veranderen. Confederalisme is de structurele verandering die dit land nodig heeft. Confederalisme heeft als uitgangspunt dat Vlaanderen en Wallonië eigenaar zijn van alle bevoegdheden. Ze oefenen die zelf uit maar kunnen ook samen beslissen om sommige bevoegdheden samen te beheren op het confederale niveau, in hun beider belang. Zo wordt de logica volledig omgedraaid. In plaats van bevoegdheden over te dragen van het federale niveau naar Vlaanderen en Wallonië, kunnen bevoegdheden worden overgedragen naar het confederale niveau. Gedwongen samenwerking wordt vervangen door vrijwillige samenwerking. Moeten wordt willen. Afbreken van bovenaf wordt opbouwen van onderuit. Confederalisme is dus samen beslissen wat we samen willen doen.Hoe de N-VA het confederalisme concreet vorm wil geven, leest u in de definitieve tekst van het VVV-congres. confederalisme : Vlaanderen en Wallonië autonoom en Brussel in gezamenlijk beheer. Het congres, dat drie dagen duurt, krijgt grote steun bij de deelnemers. De N-VA is klaar voor 25 mei.

Verkiezingen

De Vlaamse, federale en Europese verkiezingen van 25 mei zijn een eclatant succes voor de N-VA. We komen uit de stembus als de grootste politieke partij van het land. Overeenkomstig het mandaat dat de kiezer haar geeft, neemt de N-VA het voortouw in de federale en Vlaamse coalitiegesprekken.

Op Vlaams niveau resulteren die in de regering-Bourgeois. Boegbeeld Geert Bourgeois wordt minister-president van Vlaanderen. Liesbeth Homans, Philippe Muyters en Ben Weyts worden minister. 

Op het federale niveau laat het de N-VA het premierschap aan Charles Michel van de MR. De N-VA levert drie ministers en twee staatssecretarissen: Jan Jambon, Steven Vandeput en Johan Van Overtveldt als minister en Theo Francken en Elke Sleurs als staatssecretaris. Samen met MR, CD&V en Open Vld vormen zij de ‘Zweedse’ centrumrechtse regering-Michel I. Onder meer om de Franstalige liberalen over de brug te trekken naar een regering met een minderheid aan Franstalige kant, steekt de N-VA het communautaire tijdelijk in de diepvries. De klemtoon in het regeerakkoord ligt op sociaal-economische hervormingen.

Daarmee toont de N-VA aan dat ze een partij is die bereid is tot verantwoordelijkheid en compromissen.

Naar het Europees Parlement stuurt de N-VA vier verkozen partijgenoten, die zich aansluiten bij de Europese Conservatieven en Hervormers ( ECR De N-VA is lid van de Europese Conservatieven en Hervormers (ECR, European Conservatives and Reformists), een conservatieve, eurorealistische fractie in het Europees Parlement. De N-VA deelt hun realistische kijk op het Europese project en pleit eveneens voor een correcte en doorgedreven toepassing van het subsidiariteitsbeginsel. Zo moeten we ons durven afvragen of we bepaalde Europese initiatieven niet beter overlaten aan de lidstaten. De N-VA herkent zich ook in de klemtonen die de ECR legt op sociaal-economisch vlak. Sinds de verkiezingen van 2014 is de ECR de derde grootste fractie in het Europees Parlement. ECR ).

2018: Lokale verankering en de kracht van principes

Met de slogan ‘Veilig thuis in een welvarend Vlaanderen’ stapt de N-VA naar de gemeenteraadsverkiezingen van 14 oktober. Rond de drie kernwoorden Veilig, Verantwoord, Vlaams presenteert onze partij een programma en maatschappijbeeld dat meer dan 7.000 kandidaten verleidt om op N-VA-lijsten te staan. Geen enkele partij doet beter.

14 oktober: gemeente- en provincieraadsverkiezingen

De resultaten tonen dat de N-VA nu ook lokaal verankerd is, de balans is positief. De N-VA treedt toe tot 118 bestuursmeerderheden en levert meer dan 50 burgemeesters. Bovendien verovert de N-VA de burgemeesterssjerp in vijf Vlaamse centrumsteden, het meeste van alle partijen. Ook in de provincies presteert de N-VA sterk: we bepalen het beleid in vier van de vijf provincies, uiteraard in afwachting van de afschaffing van dat overbodige provinciale bestuursniveau. Europarlementslid Sander Loones vervangt Steven Vandeput als minister van Defensie, wanneer die laatste het burgemeesterschap van Hasselt opneemt.

9 december: Michel I valt

Op zondag 9 december valt de Zweedse coalitie van Charles Michel. Aanleiding is het VN-migratiepact dat op 10 december door de Verenigde Naties in het Marokkaanse Marrakesh wordt voorgesteld. Een Wisselmeerderheid Een alternatieve meerderheid in het parlement, die een wetsvoorstel waar niet alle regerende meerderheidspartijen achter staan, toch kan goedkeuren. wisselmeerderheid van één-tegen-allen geeft premier Charles Michel een ongrondwettelijk parlementair mandaat om het VN-migratiepact namens België goed te keuren, waarna de N-VA-ministers en -staatssecretarissen vanuit de kracht van hun principes geen andere mogelijkheid zien dan hun ontslag aan te bieden.

2019: Voor Vlaanderen. Voor Vooruitgang.

Bij de Vlaamse, federale en Europese verkiezingen van 26 mei blijft de N-VA op alle niveaus de grootste partij van het land. In oktober ziet de Vlaamse Regering van minister-president Jan Jambon het licht. Rond een gedetailleerd regeerakkoord met zichtbare N-VA-stempel bouwt Jambon een coalitie met CD&V en Open Vld. Naast Jambon worden Ben Weyts, Zuhal Demir en Matthias Diependaele minister. Liesbeth Homans wordt voorzitter van het Vlaams Parlement.